ÖNCESYLE, SONRASIYLA, DETAYLARIYLA EN KRTK DÖNEM: TANZMAT...
"Osmanl modernlemesi otokratik bir modernlemesidir, iç ve d gelimeler, hayatnn son krk ylnda imparatorluu bu otokratik modernlemeden anayasal bir monariye kadar surukledi, imparatorluk genç Cumhuriyete parlamento, siyasal parti kadrolar, basn gibi siyasal kurumlar miras brakt. Cumhuriyetin tabipleri, fen adamlar hukukçu, tarihçi ve filologlar son devrin Osmanl aydn kadrolarndan çkt. Cumhuriyet ilk anda eitim sistemini, universiteyi, yonetim orgutunu, mali sistemini imparatorluktan miras ald. Cumhuriyet devrimcileri bir orta ça toplumuyla deil, son asrn modernleme sanclar ile geçiren imparatorluun kalnts bir toplumla yola çktlar. Cumhuriyetin radikalizmini kamçlayan oelerden biri de yeterince radikal olamayan Osmanl modernlemesidir.
Bugunku Turkiye'nin siyasal-sosyal kurumlarndaki salamlk ve zaafn bilinmesi, son devir Osmanl modernleme tarihini iyi anlamakla mumkundur.
19. yuzyl butun Osmanl camiasnn en hareketli, en sancl, yorucu, uzun bir asrdr; gelecei hazrlayan en onemli olaylar ve kurumlar bu asrn tarihini oluturur."
lber Ortayl
yuzylda Osmanl mparatorluu'nda modernleme surecini, siyasi, toplumsal ve kulturel deiiklikleri ele alan lber Ortayl'nn bayapt gozden geçirilmi basksyla Kronik Kitap'ta. Arapça, Almanca, Yunanca gibi birçok dile çevrilen kitap son donem Osmanl modernleme tarihini ele alyor.