Yetmili yllarn banda Ankara'da üniversite örencisiyim. O yllarda sinema, üniversite gençliinin en sevdii elence. Bütün dünyay kasp kavuran "love story" filmini bekliyoruz. Film nihayet vizyona girdiinde, filme ilk giden arkadalarmzdan birine filmi sorduk; dedik ki, "konusunu zaten biliyoruz, nasl bir film, sen onu anlat." O da, "ben size filmden bir sahneyi anlataym, filmin nasl zekice yazlm bir senaryosu olduunu anlayacaksnz, bu sahne filmin hemen banda." diyerek, bize üniversite kütüphanesinde görevli genç bir kz (Ali MacGraw) ile bir erkek örenci (Ryan O'Neal) arasnda geçen o harika sahneyi öyle anlatmt:
Ali: Kolejli züppe seni.
Ryan: Kolejli olduumu da nerden çkardn?
Ali: Çünkü aptal ve zengin birine benziyorsun.
Ryan: Hiç de deil, zeki ve parasz biriyim.
Ali: Hayr, zeki ve parasz olan benim.
Ryan: Zeki olduun nerden belli?
Ali: Seninle oturup kahve içmememden.
Ryan: Seni kahve içmeye davet etmedim ki.
Ali: Aptalsn demitim sana.
Filmi izledikten sonra arkadama hak vermi ve bir eseri deerlendirmek için, o eserden dikkatlice seçilmi bir alntnn yeterli olabileceini düünmütüm. Ve ileride, yeterince kitap okuduktan sonra, bu türden bir alntlar derlemesi yapma fikri ilk defa ite o günlerde aklma dümütü. Ancak bunun gerçeklemesi yllar sonra, ancak emekliliimde mümkün olacakt. Belki de böylesi bir çalma, ancak ya kemale erdikten sonra hakkyla yaplabilecek bir çalmadr.
te nihayet ortaya çkan bu derlemede, naçizane, okunup özümsenmesini bilhassa gençlerimiz için tavsiye edebileceim kimi kitaplar, o kitaplardan özellikle seçtiim kimi alntlar vastasyla tantmaya çalyorum. Benzer bir çalmay, daha önce, kitaplardan seçtiim diyaloglar vastasyla yapmaya çalmtm. Bu diyaloglar derlemesi 2020'de "dia diyalog" balyla yaymland. Kapsam daha dar olan o çalmada seçtiim yazar / düünür says yirmibir idi. Bu çalmada ise say altmbir oldu.
Tabii ki "neden bu kitaplar ve neden bu alntlar" sorusu her zaman sorulacaktr. Her eyden önce, herkesin belli bir okuma kapasitesi olduundan, çou eser okunmam kalmaya mahkumdur. Ayrca, bu türden derlemelerde her zaman öznel tercihler söz konusu olacaktr.
Bu çalmann, kitap özetleri olarak deerlendirilmemesini isterim, çünkü kitaplar özetlemeye çalmadm; sadece yazarn düünce yapsn, üslubunu ve ilgilendii temel sorunlar tantan türden pasajlar seçmeye çaltm. Ayrca, balamndan koparldnda bile anlamn ve anlalrln koruyan metinleri seçmeye özen gösterdim.
Okumay kolaylatrmak adna, alntlar üç bölümde kategorize ettim: Temel Bilimler, Felsefe-Psikoloji, Sosyal Bilimler-Edebiyat. Ayrca, günümüz yazarlarna ainalk daha fazla olaca için, yazarlar kronolojik srayla deil, tam tersi srayla yani günümüzden geçmie doru (doum tarihleri itibariyle) sraland. Son bir not: Baz karmak fakat önemli alntlar anlalr klmak adna yeniden tercüme ettim ve baz alntlar da ksalttm. Umarm bu "tahrifatlar" hogörüyle karlanr.