Avrupa kültür ve uygarlna temel oluturmu ve dünyann kurumsallam en uzun ömürlü imparatorluu saylan Roma'nn, cumhuriyet döneminde en yetkili devlet adam saylan çift konsülleri, görev sürelerinin bitiminde, uygulamalarndan dolay görevden çekildikten sonra, görevsel sorumluluk nedeniyle, bir bakma hesap vermek zorundaydlar.
Türk kültür ve uygarlna temel oluturmu ve Türklük tarihinde kurumsallamaya olanak hazrlayan Göktürk Kaanlar, hatta daha öncekiler de bir yerde Kurultay'a hesap vermek zorundaydlar.
O günlerden bu yana, gerçek devlet adamlar, resmen olmasa bile uygulamalarnn hesabn meclislere deil de kendi halklarnn yararna, dönemiyle ilgili yazl eser brakarak, bu gelenei dolayl biçimde sürdüregelmilerdir.
Sezar'n "Galya Savalar"; Bilge ve Kültigin Kaanlarn, çalara kafa tutan talara kazttrarak, gelecek kuaklara braktklar "Orhun Abideleri"nden; Hitler'in "Kavgam"na ve büyük Önder Atatürk'ün "Nutuk" adl büyük eserine kadar uzanan tarihi süreçlemeden de anlalaca gibi, bu tutum bir bakma ulusa hesap verme, yol gösterme, k tutma ve ulusunun devamllna katkyla, inanç vermedir.
Bu eserlerde nerelerden nerelere gelindii, nelerin yapld veya bir baka deyile nelerin yaplamad ve nelerin yaplmas gerektii anlatlmaktadr. Önderler bu eserleriyle, karizmalarnn onlara verdii yetenekleri sergilemekten, onlarla övünmekten çok, eserlerinin devamlln salamann, onlar ölümsüzletirmenin yol ve yöntemlerini açklayarak böylece gelecek kuaklara birer belge brakmay amaçlamlardr.
Elbetteki bir lider sadece bu tür eserle deerlendirilip yaatlamaz. Bu ba eserlerinin yannda, bu eserlerin oluumunu salayan, ba eserlerin birikimlerine temel oluturmu, ayrca lider veya önderlerin bir baka yüzünü, yaamn ve davranlarn yanstan, özel defter, not, hatrat, broür ve benzeri eserleri vardr.
Çounlukla bu eserler kiinin yaad dönemde deerlendiril