Osmanl hanedan birçok buyuk komutan çkarmtr, ancak Fatih Sultan Mehmed kadar bilime, felsefeye, tartmaya ve sanata onem veren ikinci bir hukumdar çkaramamtr. Fatih, hem karakteri, hem de icraat açsndan Osmanl padiahlar arasnda istisnai bir hukumdardr.
Fatih Sultan Mehmed zamannda Boazlar'da, Osmanl hâkimiyeti kurulmu, Balkanlar'da snrlar Tuna'ya kadar geniletilmi ve buralardaki topraklar emniyet altna alnmtr. Anadolu ve Rumeli'deki Osmanl topraklar da birletirilmitir. Uzun Hasan tehlikesinin ortadan kaldrlmas, hem Osmanllarn Timur'dan itibaren içine girdii doudan gelecek tehlike sendromundan kurtulmalarn, hem de beyliklerin ondan alaca destei onleyerek, Anadolu topraklarnda hâkimiyetin tesis edilmesini salamtr. Krm'n ve Karadeniz kylarnn Osmanl mparatorluu'na dâhil edilmesi ile birlikte Karadeniz'de belirli bir ustunluk kurulmutur.
Fatih'in en onemli icraatndan birisi de stanbul'un yeniden imar ve inasdr. Bu, stanbul'un fethi kadar onemlidir. ehirden kaçan Rumlar geri getirilmeye çallm, Ermeni patriklii stanbul'a tanm, Anadolu'nun çeitli bolgelerinden Turkler getirilerek, stanbul'a iskân edilmitir. Nufus yonunden buyutulmeye çallan ehir, Fatih'in tevikleri ile vezirleri tarafndan birçok eserle suslenmitir. Kapalçar'nn inaat ile stanbul, hâlâ onemini koruyan bir ticaret merkezine kavumutur.
Osmanl devlet tekilat ana yapsna bu donemde kavumutur. Burokrasiden saray tekilatna, oradan askeri orgutlenmeye kadar birçok duzenleme bu donemde yaplmtr. Onun hukumdarlk donemi tarihçilikten edebiyata, mimariden medrese eitimine, burokrasiden saray idaresine kadar birçok alanda klasiklemenin balangcdr.