De Goede Week in de Orthodoxie

Vader Alexander Schmemann (1921 1983) geldt in de Orthodoxe Kerk, maar ook in andere kerken, nog steeds als een vernieuwende theoloog. Zijn korte tekst over de Heilige Week lijkt enigszins aan de aandacht te ontsnappen. Vertaler Thomas van der Horst heeft niet alleen deze tekst vertaald maar ook de noties over de Grote Vasten en het Paasfeest uit zijn The Journals (1973-1983), dagboeknotities. Daardoor ontstaat een levendig beeld van deze grote theoloog, aangevuld met een In Memoriam van zijn collega en goede vriend Vader John Meyendorf en de tekst 'Paasprocessie' van de Russische schrijver en regimecriticus Alexander Solzhenitsyn (1918-2008). In de context van de huidige crisis in de Oekraïne laat dit voorliggende boek zien hoe de Russisch Orthodoxe Kerk en de orthodoxe wereld als geheel zich steeds opnieuw moet zien te verhouden tegenover het Westerse denken en geloven. Met elkaar in gesprek gaan, zoals Vader Alexander Schmeman deed, lijkt de enige en de aangewezen weg. Dit boek over de Goede of Heilige Week wil daaraan een bijdrage leveren.
Ter illustratie twee citaten van de auteur. Een typische orthodoxe feestdag is Lazaruszaterdag, de zaterdag voor Palmzondag, de dag waarop de Grote Vasten wordt afgesloten en de voorbereiding op het Paasfeest begint. Voor Vader Alexander was dit altijd een dag vol vreugde: "Het is van zeer groot belang dat wij in de duisternis van het Kruis binnengeleid worden door een van de twaalf grote feesten van de Kerk. Licht en vreugde schijnen niet alleen aan het eind van de Heilige Week, maar tevens aan haar begin. Zij verlichten de duisternis zelf en openbaren zijn diepste duisternis" (p.18), en ter aanvulling hierop een sprekend citaat uit zijn dagboek: "Lazarus-zaterdag, Palmzondag. Enthousiasme, vreugde, verbinding, gemeenschap met slechts één ding dat noodzakelijk is. Als een speciale genade, een uitzonderlijke glans, zonneschijn, licht van deze twee dagen, bloeiende bomen. Vrolijke paasgele forythia's. Op zaterdag, na de Liturgie, gingen we naar de begraafplaats. Lazarus-zaterdag is meer dan enige andere dag gemaakt voor het kerkhof omdat het 'de verzekering is van de universele opstanding' (p.98).
De tijd van de Grote Vasten begint in de Orthodoxe kerken met de Zondag van de Triomf van de Orthodoxie. Op deze zondag viert men de overwinning van de voorstanders van gebruik van iconen in de Goddelijke Liturgie. Twee bekende iconografen Joris van Ael uit Gent en Geert Husstege uit Eindhoven zijn bereid gevonden enige van hun iconen voor publicatie in het boek beschikbaar te stellen telkens bij de belangrijkste dagen van de Heilige Week. De iconen brengen zo de Liturgie van de Orthodoxe Kerk in beeld.

Uitgever

Dettagli