Bu kitap, maddeci diyalektiin balca kategorilerini ve yasalarn ele alyor. Diyalektiin kategorilerinin ve yasalarnn içeriini ortaya koyarak, özgül felsefi bir kuram olarak diyalektik maddeciliin özünü açklamaya çalyor.
Diyalektik maddecilik, varln genel biçimlerini, gerçekliin genel balantlarn ve gerçekliin insanlarn bilincine yansma yasalarn inceler. Felsefi yorumun, gerçekliin evrensel özelliklerinin ve balantlarnn bilince yansmasnn temel biçimleri ile bilgilenmenin geliim ve ilerlik yasalar, diyalektiin kategorileri ve yasalardr. Felsefi kuramn zorunlu öeleri olarak bu kategori ve yasalar ideolojik, bilgi-kuramsal ve yöntembilimsel bir ilevi yerine getirirler. Diyalektiin kategorileri ve yasalar, bilgilenme sürecinin geliim ve ilerlik biçimlerini ve basamaklarn, düüm noktalarn olutururlar. Bunlarn özümsenmesi bilme yetisinin, doru düünmenin gelimesini salar; düünce düzeyini yükseltir ve yaratc olanaklar geniletir. Bütün bunlar, diyalektik kuramn, onun kategorilerinin ve yasalarnn derin bir incelemesinin zorunluluunu ortaya koyar.
Bu yaptta, yazar, bu görevi yerine getiriyor. Kategorilerin ve yasalarn içerdii bilgi-kuramsal, yöntembilimsel ve ideolojik ilevleri göstermeye çalyor; onlar gerçekliin evrensel ilikilerinin ve özelliklerinin yansma biçimleri; toplumsal bilgilenmenin biçimleri ve basamaklar, bilgilenmenin diyalektik yönteminin ve gerçeklii dönütürmenin ilkeleri olarak çözümlüyor. Böylece, insanlarn kuramsal ve pratik etkinliinde diyalektiin kategorilerinin ve yasalarnn oynad önemli role vurgu yapyor.