9.yüzylda Yunancadan Arapçaya çevrilen "Salaman ve Absal" öyküsü, bata bn Sina'nn "Hay bin Yakzan' olmak üzere, birçok slam düünürünün yaptlarna kaynaklk etti. Genellikle alegorik öyküler ya da öykümsü anlatlar olan bu yaptlardan sadece biri, roman boyutlarna ulat ve bütün benzerlerini gölgede brakt: 12. yüzylda Endülüslü raki düünür bn Tufeyl'in yazd "Hay bin Yakzan" ya da "Esrarü'l-Hikmeti'l-Merikiye".
Bu ilk "felsefi roman" ve ilk "robinsonad", Tanpnar'n deyiiyle 'Müslüman aleminin tek roman', 14. yüzyldan balayarak bellibal Avrupa dillerine çevrildi; Defoe, Bacon, Spinoza ve More gibi pek çok düünür ve sanatç üzerinde etkili oldu. Dou, özellikle Osmanl ise bn Tufeyl'e ve yaptna ilgisiz kald: Üzerindeki "Hay bin Yakzan" etkileri özel çalmalara konu olan "Robinson Crusoe" defalarca Türkçe'ye çevrildii halde, "Hay bin Yakzan, dilimize kazandrlmak için 1923 yln, kitaplaabilmek için de 1985 yln bekleyecekti.
Bu yeni ve geniletilmi baskda, bn Tufeyl'in "Hay bin Yakzan"na ek olarak -M.erefeddin Yaltkaya'nn çevirisi ve slam dünyasnda alegorik öykü geleneinin tarihçesini ve düünsel arkaplann aktard giri yazsyla bn Sina'nn "Hay bin Yakzan" da yer alyor.