Kadnn Özgür ve Bütünsel Geliimi: Feminizm ve Marksist Hümanizmin Diyalektii

Elinizdeki kitap, Çin'in yeni kuak kadn aratrmaclarndan Yang Feng'in eseridir. Kitapta Çin'de "kadna Marksist bak açs" olarak adlandrlan feminist teoriler ve Çin'de bugün feminist akmn karlat sorunlar tartlmaktadr. Dier yandan yazarn bu çalmasnda dünya feminist akmnn iki olumlu ve ilerici kolu olan sosyalist feminist akm ile postmodern feminist akm üzerine iki uzun deerlendirme makalesi sunulmutur.

Çin'de içine girilen kapsaml sosyo-ekonomik reformlar, ideolojik ve politik demokratikleme, bir yandan kadnlarn gerçei açsndan hakiki ilerleme düzeyinin yetersizliklerini aça çkarm, dier yandan bir dizi yeni sorunun belirmesine ve önemli tartmalarn ortaya çkmasna yol açmtr. 1990'larda oluan yeni toplumsal yap ile birlikte, kadnlarn ve kadn hareketinin kendi öz-gelimesini biçimlendirecei zorlu fakat bir o kadar da özgürletirici koullar ortaya çkmaktadr.Yang kitabnda bu olgular cesur ve eletirel bir bak açs ile ele alarak tartmaktadr.

Feminizm ve Marksist Hümanizm

Yazar, kadnn özgürlemesinin gelimesi için birbirini destekleyen iki boyut önermektedir: Özgül kadn cinsinin penceresinden feminist bak ile Marksist hümanist pencereden kadnn insani niteliklerinin gelimesi bak açsnn birletirilmesi. Hümanizm teorisi Marx'n düünce sistemi içinde ilk çalmalarndan itibaren kilit bir konuma sahip olan, dorudan birey insann -gerçeklik içindeki bireyin- özgürlemesine balanan, merkezi çizgisini insann özgür pratiinin ontolojik bir konum oluturduu bir teoridir. Marx'n hümanizmin nihai hedefi, toplumdaki tüm bireylerin özgür, tam, bütünsel ve çok yönlü gelimeleri olmaldr. Bu yaklama göre kadnn özgürlemesi sorunu öncelikle insann özgürlemesi ve geliimidir, dolaysyla kadnn politik özgürlemesi ve erkeklerle eit haklar elde etmesi sadece ileriye doru atlm ilk balangç adm olacaktr.
Marx'n hümanizm teorisi, mevcut kapitalist cinsiyet sistemine tarihsel geçicilii içinde yaklaan kapsaml bir teoridir. Tarih içinde egemen olmu cinsel rejimlerin belirli bir tarihsel ürün olarak ortaya çkp, yerini yenilerine brakmasndan, kadnn özgürlemesini, insann özgürlemesi ile birletiren bir yaklamdan hareket etmektedir. Bu anlamda birey kadnn hümanist özgürlemesi -kadnlarn kendi özgül cinsel nitelikleri inkar edilmeksizin- emek yeteneklerinin, toplumsal niteliklerinin, bilisel ve entelektüel niteliklerinin ve dördüncüsü bireysel niteliklerinin özgür gelimesidir.

Yang Feng öyle yazar: Bütün bu vurgularn amac bugün kadn gelimesi ve kadn özgürlemesinde hangi tarihsel aamada bulunulduumuzun ve nihai hedeflerimizin netlemesi içindir, hedeflerdeki farkllklara karn tüm feminist akmlar yan yana gelebilmelidir.

Sosyalist feminizm ve Postmodern feminizm

Sosyalist feminizmin ortaya çkmas, 1960'larda oluan ikinci feminist dalga ile çok yakndan balantldr. Feminizmin bu ikinci dalgas içerisinde, yeni tipte liberal feminizm, radikal feminizm, Marksist feminizm ve sosyalist feminizm gibi çeitli teoriler ve eilimler bir arada bulunmutur. Sosyalist feminizmin önemli bir özellii kadnlarn sosyalist ülkelerde elde etmi olduklar önemli kazanmlarla yetinmemesi, bu ülkelerdeki kadn hareketleri ve kadn politikalarna eletirel yaklamasdr. Sosyalist feminizm ataerkil yaplara kar mücadele ile kapitalizme kar mücadeleyi birletirme denemesidir.Yazar yeni sosyalist feminist akmn arka plann, bu feminizmin dayand kadn teorilerini, dönemin sosyalist akmlar ile balarn, Marx öncesi sosyalizme kadar uzanan tarihsel düünsel köklerini baar ve açmazlarn sorgulamaktadr.
Postmodern feminizm, 1980'li ve 1990'l yllarda yükselen Postmodern feminizmin ve postmodern akmn ortak teorik bir ürünüdür. Bu akm tarihsel feminist akmn bir tür devam, parças ve 3. feminist dalgann en önemli eilimini oluturmutur

Dettagli