Sosyal hayatna ve düünce dünyasna dair eksik ve hatalarn dile getiren ve ona göre hâl çareleri üreten toplumlar, dierlerinden daha kalknm olanlardr. Kendisiyle yüzlemeye hazr olmak ve yaplan eletiriyi anlayarak ondan ders çkarmak, özgüvenle balantl bir keyfiyettir. Özgüvenin derecesi, kiinin ailedeki yetime tarz ve okullarda ald eitimle orantldr. Dogmatik ve doktriner yan ar basan bir eitim sistemi ve birey yetitirme anlaynda, insani deerler; töre, inanç, ideoloji, vatan, bayrak, dava, parti, cemaat veya grup gibi kavramlara feda edilir. Biz böylesi bir ortamda yetitik ve yetitirildik Ve nice badirelerden sonra bu ülkenin, ideolojik kalplarn krabilmi, entelektüel aydnlar önce kendisiyle, bilâhare sosyal çevresi ve toplumuyla yüzleme basireti ve cesaretini gösterebilmitir.