Powie gotycka na usugach polskiego patriotyzmu. Machnacki to mieszkaniec popadajcego w ruin zamku, miejscowy szaleniec, który na skutek pomieszania zmysów widzi i rozumie wicej ni inni. Oprowadza on narratora po ruinach, a w jego opowieci detale architektoniczne zmieniaj si w alegorie Polski. Wród opisów pospnej natury i upadej kamiennej potgi rozbyskuj trafne diagnozy spoeczne i refleksje polityczne. Doskonae uzupenienie do lektury utworów trzech wieszczów - Mickiewicza, Sowackiego i Krasiskiego. Ciekawa propozycja dla mioników romantycznej powieci grozy. -