Kubus Fatalista i jego pan, fr. Jacques le fataliste et son maître skadajca si gównie z dialogów powiastka filozoficzna napisana przez francuskiego filozofa i pisarza Denisa Diderota w latach 1765-1780, a wydana w 1796 r. Ujta zostaa w niezbyt wyran ram fabularn. Wdrówki tytuowych bohaterów i ich dysputy skadaj si na obraz nowego swiata, w którym zanika granica midzy panem i sug. Sprytny, zaradny Kubus jest co prawda fatalist, jednak wbrew tym deklaracjom nie godzi si na zo swiata i wierzy, e dobro i sprawiedliwos musz wreszcie zatriumfowa. Kubus jest prawdziw maszynk do snucia zabawnych, przewrotnych opowiesci, czsto przerywanych dygresjami. Otwarta forma tej powiastki filozoficznej przypomina eksperymenty prozy XX wieku.