W powiastce filozoficznej Denisa Diderota Kubu Fatalista wdruje ze swoim panem, prowadzc po drodze niekoczce si rozmowy czasem zabawne, czasem przewrotne, które buduj obraz ich wiata. Kubu, cho fatalista, przekonany o nieuchronnoci losu, wykazuje si du zaradnoci, a przy tym nie traci wiary w zbliajcy si triumf dobra i sprawiedliwoci.