Mantk

Mantk kelimesi Arapça'da "konumak" anlamna gelen "nutk" kökünden türetilmitir. slâm mantkçlar, genellikle mant; "bilinenden bilinmeyenin elde edilmesine vasta olan ilim, kurallarna uyulduunda zihni hataya dümekten koruyan bir fen, insan fikrin sahihini fasidinden ayrmaya muktedir klacak kurallar veren alet ilmi" eklinde tanmlamlardr. Mantk, hataya dümenin mümkün olduu bütün durumlarda düünme gücünü doru yöne sevk edecek imkânlar kapsayan bir sanat, aklla bulunup ortaya çkarlmaya elverili olan her bilgi konusunda kiiyi yanltan koruyacak eyleri öreten bir tekniktir. Dile göre dil bilgisinin ilevi ne ise akla göre mantn ilevi odur. Dil bilgisi, konumada yanl yapmann mümkün olduu durumlarda dili yanltan koruduu gibi mantk da soyut ve küllî mefhumlar kavramada akln hataya dümesini önlemekte, bunun için kurallar ortaya koymaktadr. mam Gazali hicri beinci asrda mant ilmin balangc olarak görüp "Miyar'ul-îlm" ve "Kitab'u Mihakk'n-Nazar fi'1-Mantk ve'l-Usul" adl kitaplar yazarak mant slam düüncesinin vazgeçilmez bir unsuru olarak yerletirmi ve mantk kart tavrlara kar mant savunmutur. "Mantk bilmeyenin ilmine güven olmaz" diyerek mantn genel kabul görmesine vesile olmutur.

(Tantm Bülteninden)

Dettagli