Mahmut Yesari'nin sanat ve edebiyat zevkinin balangc, babas Mehmet Fahrettin Yesari'nin kulturlu, sanata ve edebiyata dukun biri olmas sayesinde kuçuk yalarda kitapla tanmtr. Mahmut Yesari'nin sanat ve edebiyat anlay, iki ana duzlemde kendini gostermektedir. Bunlardan ilki yazarn gerçekçi roman anlay, dieri ise onun sanat toplum açsndan goruyor olmasdr. Nitekim bu sayede, edebiyat dunyasnda uzun yllar 'halk romancs' olarak tannmtr.
lk roman olan Çoban Yldz'n 1925 ylnda yaymlar ve bu tarihten itibaren sadece edebi turler uzerine younlar.
Mahmut Yesari'nin romanlar konu ve tema bakmndan iki ana duzlem uzerinde ekillenir. Bunlardan ilki, bireyin iç dunyas ve dier bireylerle olan ilikisi, dieri ise toplumsal meseleler olarak kendini gosterir. Konunun etrafnda donduu temalar ak, sevgi, kskançlk, uphe vb.dir.
* * *
-Muzaffer Bey bir cigara verir misiniz?
-Nasl Pervin! Sen cigara içiyor muydun?
Pervin; uzun koyu kumral kirpikli gozlerini kapad: "Çok! Hep pek çok!" demek ister gibi ban sallad.
Hayretle ona bakyordu:
-Ne vakitten beri?
-Bir sene kadar oluyor.
-Ne diyorsun?
Benim, akn, gozlerimi açarak sorduum bu sual pek tuhafna gitti, ban geriye iterek, gosu, omuzlar sarsla sarsla kahkahalarla guldu. Ömrumde hiçbir kahkaha bu kadar ac, feci bir tannla kulaklarmda akisler yapmamt. Bu kahkaha; hasta bir gousten çkan muzmin, bir hrlty andryordu.
Beyaz ince parmaklarn gozlerine gezdirerek:
-Oh! Beni çok guldurttunuz, dedi. Gozlerimden ya geldi.