Samsun/Salpazar lçesi'nde Bulunan Geleneksel Ahap Köy Camileri

Ön Söz Yerine

Bilindii üzere Karadeniz ky eridinde ormann ve aacn bol olmasna paralel ahap malzemenin sosyal konutlardan cami inasna kadar pek çok alanda kullanldn biliyoruz. Bunun nedeni olarak ahap malzemenin kolay teminin yan sra yap inasnda salad kolaylklar da zikredebiliriz.

Özellikle Samsun'da, dier yerlere oranla, nitel açdan çok sayda ahap caminin bulunuyor olmas dikkat çekicidir. Zira imdilik edindiimiz bilgiler nda bölgede yüzü akn ahap caminin varlndan bahsedilmektedir. Bu camilerin büyük çounluu ise Salpazar ilçesinde bulunmaktadr.

Ahap camiler genellikle çant camiler olarak isimlendirilmektedir. Çant, yontulmam ya da yontularak kereste haline getirilmi ahap perdelerin çeitli geçmeler aracl ile yma olarak bina edilme tekniidir.1 Karadeniz bölgesinin hemen her yerleim yerinde bu türden çeitli yaplar görmek halen mümkündür.

Son yllarda akademik çalmalarmzn önemli bir ksmn bu türden yaplar oluturmaktadr. Hem edindiimiz tecrübelerden yararlanmak hem de çou zaman ihmal edildiini düündüümüz bu yaplar tantmak bizi bu yola sevk eden önemli hususlardandr. Dolaysyla elinizdeki eser sözünü ettiimiz çabalarmzn ürünüdür.

Çalma sahas olarak Salpazar ilçesini seçmemizin nedeni, daha önce de bahsettiimiz gibi, ilçenin ahap cami bakmndan önemli bir potansiyeli barndryor olmasdr. Yeri gelmiken ifade edelim, bölgedeki çou yerleim yerlerinde eskiden ahap cami yapmnn sürdürüldüünü, konutuumuz ve görütüümüz yöre halk ifade etmektedir. Yakn zamanlarda balayan eski camilerin yeni betonarme camilerle deitirilmesi gelenei maalesef ahap camilerin saylarnn azalmasna neden olmu gözükmektedir.

Çalmamzn omurgasn, daha önce kaleme aldmz, Samsun Yöresindeki Son Dönem Ahap Camiler adl aratrmamz oluturmaktadr. Fakat bahse konu çalmamz akademik hiyeraride kullanabilmek için mahdut sayda, kendi imkânlarmzla çoaltabilmi idik. Aradan geçen yllar içinde bizim daha önce ulaamadmz çok sayda ahap caminin varlndan haberdar olduk. Hem daha önce incelediimiz camilerin son hallerini görebilmek hem de yeni tespit edilen camileri inceleyebilmek için bu kitap çalmasna koyulduk. Çalmalarmz srasnda mümkün olduunca daha önce kayda aldmz yaplarn son durumlarn da fotoraflayarak kitaba koymaya çaltk. Bu ekilde ecdadmzn bizlere miras sözü edilen ahap camilere bir nebze de olsa sahip çkabilmi olmay umuyoruz.

Dettagli