Studnia i wahado (ang. The Pit and the Pendulum) nowela amerykaskiego pisarza i poety Edgara Allana Poe, opublikowana po raz pierwszy w 1842 roku. Historia traktuje o mkach znoszonych przez pewnego winia hiszpaskiej inkwizycji, przy czym Poe nagina niektóre historyczne fakty w utworze. Narrator jest winny nieznanej zbrodni i umieszczony w cakowicie zaciemnionym pomieszczeniu. Mdleje starajc si ustali wielko jego celi. Kiedy si budzi, zdaje sobie spraw, e porodku znajduje si dua, gboka studnia. Znów traci przytomno i dochodzi do siebie bdc z tyu przywizanym linami, nie bdc w stanie zrobi nic wicej, jak tylko poruszy gow. Szybko spostrzega, e jest nad nim zawieszone ogromne, przypominajce ostrze wahado, z wolna zbliajce si w jego stron, by rozci mu klatk piersiow. Znajduje sposób na ucieczk, lecz ponce elazne ciany jego wizienia zaczynaj si rusza i zacienia si, spychajc go coraz bliej studni.
Edgar Allan Poe è nato a Boston (USA) nel 1809 da una famiglia di attori girovaghi. Non ebbe modo di conoscerli approfonditamente poiché la madre morì quando ancora era un infante e il padre, alcolizzato, abbandonò la famiglia subito dopo la morte della moglie. Il piccolo Edgar fu quindi allevato da un ricco mercante di Richmond di nome John Allan.
Anche Edgar Allan Poe era solito deliziarsi dell'uso di alcool e gioco d'azzardo, motivo per cui John Allan lo estromise dal testamento.