Toplumsal Tarih

Bu saymzda Türkiye darbeler tarihinin önemli köe talarndan birisi olan 12 Mart Muhtras'nn ellinci yl vesilesiyle Elçin Macar editörlüünde kapsaml bir dosya hazrladk. Erturul Kürkçü yazsnda, Gladio- MHP ilikisine dikkat çekerken 12 Eylül'e giden yolun talarnn nasl döendiini irdeleyip günümüze yansmalarn da tahlil ediyor. Fahri Aral 12 Mart muhtras ardndan gelen darbelerin ve müdahalelerin bakiyesinin bugün "sivil" bir iktidara miras kaldnn altn çiziyor.

Zafer Üskül yazsnda 12 Mart muhtras sonrasnda ortaya çkan reform beklentisiyle askeri müdahaleye verilen destein ksa süre sonra aydnlara yönelik balayan tutuklamalarla büyük bir sükut-u hayale dönütüünü aktaryor. Baskn Oran genç bir Mülkiye asistan olarak darbenin öncesi ve sonrasna dair tankln bugünden geçmie doru bütünlüklü bir analizle youruyor. Çimen Günay Erkol çalmasnda 12 Mart Muhtras'na giden yolda yaynlanan baz edebi eserlerin militarizm ve erkek-egemen kültür eletirisi yaparak muhtrann ertesinde yaynlananlarla birlikte bir süreklilik arz ettiini anlatyor.

Elçin Macar "kontrgerilla" kavramn ilk kez Talat Turhan'n Bomba Davas'nda yarglanrken kullanmasna atfla, Turhan'n yaam ve eserleri üstünden bu tartmalarn Susurluk, Ergenekon vb. tariflerle günümüze kadar nasl sürdüünün tasvirini yapyor. Mesut Uyar ve Konstanstinos Travlos nönü muharebelerinin 100. yldönümünde Türk ve Yunan taraflar açsndan muharebenin siyasal ve askeri sonuçlarn deerlendiriyor. Tuba Demirci, stanbul Sözlemesi'nin feshi kararnn kadn haklar mücadelesi açsndan ne anlam ifade ettiini ve kadna yönelik erkek iddetinin önlenmesindeki yerini tarihsel balam içerisinde tartyor. Yaprak Zihniolu ise yazsnda bir hak savunucusu olarak Latife Bekir Çeyrekba'nn Cumhuriyetin kurulmasnn ardndan giriilen reformlar desteklemek ile kadn haklar savunusundan taviz vermeme arasnda yaad gitgelleri aktaryor. Emine Önel Kurt ve Zerrin ren Boynudelik'in "Resimdeki Tatlar" yaz dizisi "Topraktan Tuvale Meyveler" ile devam ediyor. Emel Seyhan'n hazrlad "Osmanl Basnnda Yüz Yl Önce Bu Ay" yazsnda Nisan 1921'de yaynlanm haberler bulunuyor.

Dergimizi yayna hazrlarken tarihinas camia iki ac haberle sarsld. lkin Osmanl iktisat tarihçiliinin duayen ismi, âlim sfatn tamay hayat ve eserleriyle fazlasyla hak etmi hocamz Mehmet Genç'i kaybetmenin derin üzüntüsünü yaadk. Ardndan yeni neslin en yeteneklilerinden mimarlk tarihçisi dostumuz Yavuz Sezer'i genç yata Covid-19'dan yitirdiimizi örendik. Bu iki kymetli insann hatrlarna dair Ayhan Aktar'n ve Edhem Eldem'in yazlarn da bu saymzda bulabilirsiniz. Kymetli hatralar önünde saygyla eiliyoruz.

Dettagli