Yorgun Yamur

Beni, iirin, ne Sümerlerin Glgam Destan'na kadar uzanan köklü tarihi ne ilk iirlerin Çinceden çkt ne halk arklarndan veya Sanskritçe Vedalar, Zerdütlük inancnn Gatalar'ndan ne de Homeros'un lyada ya da Odysseia'sndan ortaya çkmas ilgilendiriyor.
Beni, iirin "iirde zaman nedir veya iir hangi zamana aittir ya da hangi zaman anlatmal?" sorularna verdii cevaplar ilgilendiriyor.
Tarihin akp giden veya akp gelen zaman rmana devirler boyu nice söz, kelime veya kelam katld. Zaman rma, sözlerin kelimelerin ve kelamlarn her katlmasnda daha cokulu akmaya balamtr. Tarihin bu cokun zaman rman besleyen derelerin, çaylarn, rmaklarn insanlk vadisinde hangi bahçeleri, hangi balar hangi ova-obalar sulad önemlidir.
Bu ba ve/veya bahçelerde yetien ürünlerin ac veya tatl olmasnn, faydal veya faydasz olmasnn hiçbir hükmü yoktur. Ac veya tatl ya da faydal-faydasz, kime ve neye göredir. Devedikenin birinin eline batmas devedikeninin gereksiz ve faydasz olduu anlamna gelemez. Belki de soframzda tükettiimiz balda o deve dikeninin katks vardr. Bilemeyiz.
O yüzden tarihin zaman rmana katlm her kelam, her söz, her kelime deerli ve anlamldr.
iir tariflere samaz. iir ne ses ne söz ne mutlak gerçeklik ne de güzeli aramaktr. iir candr, sosyolojidir, psikolojidir, hayattr, varlktr.
Elbette ki iir, kelimelere yeni ve farkl anlamlar yüklemek, yeni yorumlarla kelimelere boyut kazandrmaktr. Kelimelerin anlam deerlerinden yeni duygular, yeni zevkler oluturmak için ruhun ilham haddesinden geçmesi iiri özgün klar ve sanat eseri yapar. Dilin insana sunduu seslerin kelimelerde sevime hali olan Asonans, aliterasyon, yansma, ritim ve ahenk gibi sanatsal ögeler, iire bir musiki sunar. Bunlar sokan dili deil airin dilidir. iir, yazarken aire aittir. Yazdktan sonra ise sokaa aittir.
Sokakta ne yaanyorsa iire dairdir ve iire aittir. Çünkü iir candr, sosyolojidir, psikolojidir, insandr, varlktr. iiri insandan kimse ayrmaz. Çünkü doduu yer airin sinesi ise airler de insan ve insanln sinesidir. nsanla ve insanlara ait ne varsa o sinede olabilir ve o sineden gelebilir.

Dettagli